Soaren met de Flare Moustache
Intuïtieve besturing | groter windbereik / veiligheid | 3D vliegen | ontworpen voor de duinen
geschreven door: Daan Groot
Zo vrij als een zeemeeuw, in 10 tot ruim 20 knopen, urenlang boven de NL’se kust en duinen vliegen.
Soaren is vliegen op aanlandige wind en jij kunt dit ook leren!
De FLARE Moustache is een revolutionaire paraglider specifiek ontwikkeld voor het vliegen boven de duinen. (en nog heel veel meer!)
Vliegen met de Moustache is een fantastische ervaring van snelheid, controle en dopamine, endorfine, adrenaline en hoppa; gooi de rest er ook maar bij.
De moustache geeft grootste-grijns-garantie:
Wat maakt de Moustache zo revolutionair?
Kitesurfers zijn gewend aan de-power, met je bar meer of minder kracht en lift genereren.
Dit was, tot nu toe, niet mogelijk in een paraglider.
Maar Flare heeft dit principe na 10 jaar ontwikkeling in een paraglider weten te stoppen.
Voor het eerst is het mogelijk om met je handen te bepalen hoe steil en snel je naar beneden duikt en ook weer optrekt, maar ook of je relaxed 30 km/u wil vliegen of dat je het gaspedaal vol opengooit tot ruim boven de 70 km/u.
Je controleert met je handen dus het hele spectrum: links/rechts,vooruit,achteruit en omlaag en omhoog.
Vliegen in de 3e dimensie!
Flare noemt zijn producten daarom Parakites; de techniek is namelijk de fusie van beide sporten: paragliden en kitesurfen
Holy sh•t, dit wil ik, waar kan ik tekenen?
Leer alles over soaren, flaren en paragliden in dit artikel of skip gelijk naar onderen voor de lesmogelijkheden!
Film: Edwin Haighton - The Stoke Farm
Woordenboek / Hoe lees je dit artikel?
Wij kunnen eindeloos vertellen over paragliden, maar misschien ben jij meer van de vlotte babbel en de samenvatting.
Daarom hebben we elk onderwerp opgedeeld in de snelle basics en het uitgebreidere (uitklap)verhaal.
Zo bepaal je zelf wanneer je diep het konijnenhol in duikt!
Paraglider, scherm, lap, vleugel, wing - Allemaal synoniemen voor hetzelfde: Dat ding boven je hoofd.
Riser - De 2 sterke lussen die je aan je harnas klikt en waar alle bridlelijnen en stuurtokkels samenkomen.
Flare systeem - Het systeem met de katrollen boven de risers waardoor je de hoek van de Moustache kunt bepalen.
Bergcursus - Een uitgebreide paraglidecursus waarin je leert om zelfstandig in de bergen/thermiek te vliegen, na succesvolle afronding ontvangt de cursist een brevet waarmee verzekerd kan worden gevlogen buiten NL
(Frontal) Collapse - een situatie waarbij het scherm deels of volledig inklapt tijdens vlucht en de piloot slechts deels of niet meer wordt ondersteund.
Back stall - een situatie waarbij het scherm door een te hoge vlieghoek (vrijwel altijd door piloot geïnduceerd) stopt met vliegen en naar "achteren" valt.
Wat is soaren? (En wat is Flaren?)
Dat is wat je meeuwen ziet doen!
Soaren is simpel gezegd: eindeloos vliegen op wind die tegen de duinen omhoog waait.
Jij kunt vliegen zolang deze wind waait en zover de duinenrij onverstoord uitstrekt.
Met de Flare Moustache kun je ervoor kiezen om laag en snel langs de duin te scheren of juist hoog boven de duinen van het uitzicht te genieten, 40 meter hoog is geen enkel probleem!
Omdat de Moustache zo’n nieuwe manier van vliegen mogelijk maakt heeft Flare deze nieuwe stijl Flaren genoemd.
Foto: Ilyas Knauf
In het vliegen met een paraglider zijn er verschillende manieren om zo lang mogelijk in de lucht blijven op enkel de krachten van de natuur; ridge lift (soaren/ flaren) en thermal lift:
Als (zee)wind recht tegen een groot object waait moet het daar overheen, in het geval van de duinen of een klif/berg is dat effect erg sterk.
Deze wind wordt dan voor de duin omhoog geduwd en waait dus ook eigenlijk een beetje “omhoog”.
Des te steiler en/of hoger de duin/ klif/ berg des te sterker deze “omhoogwind" wordt en dat is precies waar we dan eindeloos gebruik van kunnen maken.
Net als de meeuwen kunnen we dan langs de kust vliegen zolang de duinen er staan omdat we constant een beetje terug omhoog worden geduwd.
Uiteraard is in principe elk groot object “soarbaar” maar een voorwaarde is wel dat de wind die er tegenaan botst zo onverstoord mogelijk is, boven zee heeft de wind vele kilometers de kans om mooi glad (laminair) te worden.
Hoe gelijkmatiger en glooiender het object is (zonder scherpe randen of vreemde vormen) hoe neutraler en fijner de lift voelt en vliegt.
Veel van onze Nederlandse duinen zijn prima geschikt voor het soaren, maar des te steiler en hoger de duin is des te beter.
Je zult er vermoedelijk nooit zo specifiek naar gekeken hebben, maar duinen die vanaf het strand direct steil omhoog lopen zijn de beste.
Staan er kleine duintjes voor de grote duinen? Dan verstoren deze de lift en is het een stuk lastiger vliegen omdat de wind per duintje telkens maar een klein beetje omhoog geduwd wordt.
Door in de bergen van een hoog punt te starten (of je op het vlakke land met een lier te laten optrekken) kun je al vliegend op zoek gaat naar plekken waar de lucht “opborrelt door de warmte”.
Deze thermische bellen stijgen op van de grond en zijn zo groot en krachtig dat ze jou mee naar grote hoogte brengen als je cirkels vliegt in deze bellen.
Je kunt zo uren blijven vliegen en vele malen hoger vliegen dan je gestart bent.
In de bergen maken veel vogels gebruik van deze techniek maar met name gieren hebben deze techniek tot een kunst gemaakt.
Flaren (flaring/ to flare) is een term die in het vliegen al heel lang gebruikt wordt; het beschrijft de techniek om duiksnelheid met behulp van rem input langzaam uit te smeren en zo uiteindelijk parallel aan je landingsbaan te komen om vervolgens steeds verder af te remmen voor de daadwerkelijke landing. -> Flaring the landing.
Dat is de reden dat ook piloten die geen Usain Bolt heten, maar wel aan een kleine en bloedsnelle speedwings vliegen, toch veilig en op normale hardloopsnelheid kunnen landen.
De reden dat Flare deze term heeft geadopteerd is omdat het Flare-systeem (whats in a name!) extreem gecontroleerd flaren mogelijk maakt. Je hebt er zoveel controle over dat je met wat oefenen kilometers ver kunt “flaren”, dit was tot voor kort onmogelijk.
Waarom heeft iedereen het over die Moustache als dé paraglider voor het soaren boven de duinen?
Ten opzicht van de normale grote paraglider heb je met de Flare Moustache door het speciale katrollensystem (het Flaresysteem) een veel groter snelheidsbereik binnen je armlengte.
Heb je je armen aangetrokken dan vliegt de Flare Moustache rustig, efficiënt en blijf je hoog.
Heb je je armen helemaal omhoog? (De hoera-houding) dan duikt de Moustache naar voren en beneden als een achtbaan en gaat alles een heel stuk harder.
Film+camera: Edwin Haighton - The Stoke Farm
Voor het soaren heeft dat 2 belangrijke voordelen:
Je kunt veel makkelijker van aantrekkende wind of windvlagen ontsnappen.
Je hebt veel meer controle over die 3e dimensie (de hoogte), dus eindeloos footdraggen over het strand of met centimeterprecisie het relief van de duinen volgen.
En dan is er ook nog een bonusvoordeel voor kiters: omdat de Flare Moustache gebaseerd is op o.a. technieken uit foilkites heb je als kiter een groot voordeel bij het leren omgaan met deze “snor”.
Tijdens het soaren maak je constant gebruik van de wind, die wind is natuurlijk niet altijd hetzelfde en dat geeft grote beperkingen als je met een normale paraglider gaat soaren.
Natuurlijk kan dit wel, maar je windbereik is met een normale grote paraglider ongeveer 7 a 8 knopen waardoor je heel veel dagen niet kunt vliegen.
Ook kan de wind tijdens je sessie iets aantrekken en als dat onverwacht gebeurd kun je niet zoals bij kiten jezelf even tegen je board of het strand schrap zetten.
Met een normale paraglider kun je in zo’n situatie al vrij snel niet meer vooruit komen waardoor je uiteindelijk langzaam maar zeker achteruit over de duinen wordt geduwd door de wind.
Dat de wind op het hoogste punt van de duin door compressie ook nog eens een paar knopen harder is helpt dan ook niet.
Als je vervolgens achter de duinen bent geduwd is de wind (door de duinen) erg turbulent en onstuimig (rotor en downwash) waardoor je een grote kans hebt op het deels of volledige inklappen van je paraglider in de lucht, een situatie waarbij je heel serieus gewond kunt raken.
De Flare Moustache heeft natuurlijk geen eindeloze snelheid, maar in tegenstelling tot normale paragliders kun je bij de Flare Moustache je handen heel ver omhoog doen om direct te versnellen en te dalen.
Het snelheidsbereik (en dus ook windbereik) van de Moustache is gemakkelijk 2x zo groot vergeleken met normale paragliders waardoor je veel ruimere marges kunt nemen.
De kans dat je dus door aantrekkende wind en gecomprimeerde wind op het hoogste punt van de duin naar achter wordt geduwd is veel kleiner.
Bij (foil)kites ben je als kiter gewend aan sturen en de-poweren als losse vormen van input die je volledig gedachteloos combineert, de Moustache werkt op dezelfde manier.Dit is uniek in het paragliden, normaal werkt een paraglider namelijk meer zoals een hele grote powerkite zonder de-power. Het vliegen, maar met name het in de lucht houden op de grond (“groundhandelen”), zijn voor een kiter echt even ontwennen.
Met de Moustache hoef je dus niet te ontwennen en wij zien dan ook dat kiters relatief snel de goede handeling te pakken hebben.
Ook voelen kiters met een goede basis vaak intuïtief aan wanneer ze de handles (net als de bar) té ver hebben aangetrokken (backstall).
Met welke windrichtingen en met welke windkracht kun je soaren?
Droog weer, een lekker zonnetje en een windje tussen de 12 en 16 knopen die (erg belangrijk!) ook nog eens recht op de duinen staat: dàt is het recept waarbij elke soarpiloot direct alle andere dingen in z’n agenda begint te cancellen.
Dit zijn de dagen dat het voor iedereen met een lap in de achterbak feest is.
Maar poeh, dat is nogal specifiek, waarom zo specifiek?
De wind is dan sterk genoeg om te vliegen boven een mooie duinenrij, maar de wind is tegelijk nog heel gelijkmatig waardoor je heel smooth, rustig en veilig vliegt.
Voor de juiste onshore windrichting kun je natuurlijk rijden naar een duin waar de wind recht op staat, maar dat is voor sommige windrichtingen niet zo makkelijk. Dus is een mooie NW voor Zuid Holland echt GO GO GO!
De Moustache werkt natuurlijk ook volgens dezelfde basisprincipes, maar door z’n vernieuwende Flare-systeem heb jij 2 belangrijke extra troeven voor als de wind nét niet ideaal is:
- Je kunt dezelfde maat gecontroleerd met aanzienlijk meer wind veilig vliegen t.o.v. klassieke schermen.
- Je kunt grotere afwijkende hoeken vliegen als de wind niet precies recht op de duin staat, dit vraagt wel ervaring en techniek
Hierdoor zul je qua windrichting en -kracht vaker kunnen vliegen en meer uit elke sessie kunnen halen!
Foto: Ilyas Knauf
Voor de introductie van de Moustache waren de dagen tussen de 12 en 16 knopen dé soardagen.
Iedereen die soart heeft een vleugel voor die wind, waait het harder dan moest je een 2e kleinere vleugel hebben.
Het bereik van deze kleinere vleugel (vaak als mini-wing aangeduid) is +- 17-23 knopen.
Slechts een klein deel van de soarpiloten heeft zo’n vleugel omdat het vliegen met die wind een heel stuk sportiever is.
De vleugel reageert snel, direct en de wind is niet alleen harder maar ook een heel stuk turbulenter.
Ook moet je bij wind tussen de 15 en 20 knopen de hele tijd switchen en afwegen:
Ga je voor groot dan loop je bovenop de duin waar de wind het hardste is of in een vlaag het risico dat je achter de duinen belandt.
Ga je voor klein dan zit je de hele tijd in de ondergrens van de vleugel waar een back stall op de loer ligt.
De Moustache gooit bovenstaande windbereik vrijwel volledig op 1 hoop, met 80 kg schoon aan de haak kun je met de 18 gemakkelijk van 13 - 22 knopen vliegen.
Dit windbereik is werkelijk uniek en met de juiste beslissingen van jou als piloot maakt dat het soaren veiliger én tegelijk leuker! Er spelen heel veel factoren een rol, maar Flare heeft de meest voorkomende windbereiken in onderstaande grafiek gezet:
Wees je er bij deze grafieken van bewust dat in het paragliden er altijd gerekend wordt met je totaalgewicht: je telt dus je eigen gewicht, je kleding, evt. extra dingen die mee de lucht in gaan, gewicht harnas én gewicht van de paraglider bij elkaar op!
Aan de ondergrens van het windbereik zie je een overgang in het groen: bij weinig wind is het heel erg afhankelijk van je skills, voorkeur en de vorm/hoogte van de duin of 11,12 of 13 knopen vliegbaar is.
Aan de andere kant van het groen ze je ook weer een overgang, bij veel wind zijn naast ervaring en skills ook de mate van turbulentie (zoals vlagen) heel bepalend, er is dus geen harde lijn te trekken.
Het vliegen in harde wind vraagt veel van jou als piloot en dit zijn condities waarin je reactievermogen getraind moet zijn door het maken van veel vlieguren (in minder harde wind)
Dat de grafiek iets aangeeft betekent dat het scherm er klaar voor is, maar dat wil nog niet zeggen dat jij dat ook bent!
Het geel, uitlopend in rood (voor de advanced piloten) heeft een harde stoplijn, dit komt doordat je uiteindelijk op een punt komt dat de maximale voorwaartse snelheid van de glider de windsnelheid (achteruit) niet meer kan overwinnen en je dus…juist: achteruit vliegt.
Waar dit punt ligt is afhankelijk van veel factoren, maar het is duidelijk dat je die niet actief wil gaan opzoeken.
Het is zo simpel en logisch, maar tegelijk erg belangrijk om je te realiseren: Als jij in de lucht hangt kun je je niet afzetten of schrap zetten.
Als de wind zo hard of vlagerig is geworden dat jij er niet meer mee kunt spelen speelt het dus automatisch met jou.
Een grove vuistregel is: Elke knoop dat het harder gaat waaien neemt de turbulentie dubbel toe.
Tussen de 12 en 18 knopen is de wind vanaf zee vaak erg glad van karakter, ondanks dat je op de wind vliegt voelt het heel smooth en als er al turbulenties dan zijn die met name veroorzaakt door hele duidelijke objecten (zoals voorlangs vliegende mede-piloten)
Vanaf een knoop of 16/18 begint dat te veranderen: je begint te merken dat je paraglider niet meer altijd mooi rustig en strak vliegt, hij schudt, klappert en begint een beetje meer te “bokken”
Dit zijn de condities waarin je als piloot “actief moet gaan vliegen”: dit houdt in dat je je paraglider actiever onder controle en in positie boven je hoofd moet houden.
Vanaf 23 knopen is de kans dat de wind naast harder ook erg turbulent wordt zeer groot en erg bepalend, dit vraagt niet alleen veel van de stabiliteit van je paraglider maar vooral ook heel veel van jou.
Je wordt in de lucht door de vlagen als een speelbal alle kanten op gegooid en je enige antwoord daarop is: zeer actief vliegen. Dit is echt het windbereik waarin je als beginnend piloot (eerste paar jaar) niet moet willen vliegen of in wil belanden, ook niet met een kleiner maatje scherm.
Dit geldt net zo voor grote en zware piloten die in het kiten met vrij groot gemak rondvaren en wel een knoopje meer kunnen gebruiken.
Zonder de juiste input op elke bokkensprong van je glider loop je een serieus risico op collapses en crashes.
Zo is het heel waarschijnlijk dat je een hele andere beleving hebt als de wind in de basis van 17 knopen is met vlagen naar +-20 knopen t.o.v.: 19 knopen met vlagen naar 23 knopen.
Er zit ook een wezenlijk verschil tussen vlagen en turbulentie:
Ook al gaan ze vaak hand in hand, toch kan turbulentie ook in luchtstromen (wind) voorkomen die helemaal niet zo heel hard of vlagerig is, schuring tussen hogere luchtlagen of bijv. golven op zee van een storm de dag ervoor kunnen turbulentie (wervelingen) in de lucht brengen bij relatief lage windsterktes!
Het liefdesverhaal van het Flare systeem en het Reflex profiel
Het is logisch dat veel aandacht bij de Moustache wordt gestolen door het Flare-systeem (het katrollensysteem boven de riser)
Maar eigenlijk is dat erg onterecht, het is namelijk maar 50% van de magie.
Het Flare-systeem geeft je natuurlijk de mogelijkheid om met het simpel bewegen van je armen spectaculair aan te duiken of omhoog te schieten.
Maar dat aerodynamische kunststukje moet wel ook nog even door je vleugel uitgevoerd worden!
Zonder dat je het door hebt laat het Reflex profiel het Flare systeem schitteren.
Dit specifieke profiel (de vorm van de vleugel van dik naar dun) is fundamenteel anders dan bij andere “normale” paragliders.
Zonder dit profiel zou de Flare Moustache maar een fractie van het bereik kunnen halen of bij veel situaties inklappen.
Het is daarom juist het samenspel tussen het Flare systeem en het Reflex profiel waardoor de Moustache jou op zo’n bijzondere en intuïtieve manier kan laten vlammen!
Om te begrijpen hoe deze relatie werkt en waarom het zo belangrijk is moeten we even de theorie in:
Voor het inklappen van de neus van het scherm (een frontal collapse) is een negatieve druk van bovenaf nodig die de neus van het scherm naar beneden drukt.
Bij normale paragliders kan deze situatie ontstaan door bijvoorbeeld thermische activiteit in de bergen, turbulentie door achter een obstakel langs te vliegen (denk aan een strandtent) of door een radicale stuuractie van de piloot.
Doordat wind tussen de 12 en 16 knopen vanaf zee zo ontzettend laminair (gelijkmatig) aankomt is de kans dat dit boven of voor de duinen zonder duidelijke aanleiding gebeurd niet groot (maar nooit 0!)
Centre of pressure (c.o.p.)
Als een vleugelprofiel door de lucht verplaatst creëert deze lift, op sommige delen van de vleugel meer dan op andere.
Het centrale punt waar de som van alle krachten 0 is noemen ze het “centre of pressure” (c.o.p.), dit kun je zien als een soort "draaipunt"
Om zoveel mogelijk lift uit het vleugeloppervlakte te halen zit deze c.o.p. bij normale schermen niet helemaal vooraan bij de neus.
illustratie: Bryan van Ostheim - Moustacholoog
Angle of attack (a.o.a.)
Bij “normale” paragliders is ook het uitgangspunt dat ze in een vaste vlieghoek door de lucht vliegen (angle of attack/ a.o.a.)
Alleen in specifieke gevallen (het trappen van de speedbar) wordt er bewust met een iets kleinere a.o.a. gevlogen waardoor het scherm tijdelijk een beetje sneller wordt.
Doordat deze vlieghoek in principe vast ligt kun je de rest van de vleugel stabiel ontwerpen en de neus voldoende (maar niet alle) lift geven om open te blijven staan, ook als de lucht turbulent is.
Maar met zo’n vleugel kun jij als piloot ook maar weinig versnellen en heb je dus niet de vrijheid van de Moustache.
Wil je wél de vleugel heel hard laten duiken, omhoog schieten of juist heel vlak laten vliegen én wil je daar constant volledige controle over hebben met je armen dan is een Reflex profiel daar het uitgelezen profiel voor.
Wat is er dan anders aan een Reflex profiel?
Als je naar de doorsnede kijkt zie je dat een Reflex profiel een stuk dikker is in de leading edge en omhoog (negatief) kan buigen aan de trailing edge. (Weet je gelijk waar het woord Reflex vandaan komt).
Een Reflex profiel heeft hierdoor een aantal “special powers”:
illustratie: Bryan van Ostheim - Moustacholoog
Het c.o.p. ligt in de neutrale trim (best glide stand) een stuk meer richting de neus, hierdoor wordt de neus van de vleugel krachtiger “open gehouden” ten opzichte van “normale” paragliders.
Maar de magie komt pas echt tot leven als je je handen omhoog doet om maximaal te duiken en snelheid te maken. Op dat moment duikt door de katrollen in het Flare systeem de hele vleugel naar beneden.
Door de verschillende verhoudingen in het katrollensysteem (A=0%, B=16%, C=33%, Z / remmen=100%) krult op dat moment de trailing edge ook nog eens extra omhoog en dus vangt je reflex meer luchtstroom.
De reflex zorgt voor meer weerstand waardoor de vleugel niet verder naar voren kan doorschieten
Ook trekt de trailing edge als een soort spoiler lichtjes naar beneden waardoor de toch al stabiele neus nog stabieler wordt.
En omdat met de toegenomen vliegsnelheid ook de lift toeneemt wordt er bij hogere snelheden extreem krachtig aan de voor/bovenkant van de neus getrokken waardoor het reflex profiel zichzelf actief en dynamisch stabiliseert.
Een frontal collapse wordt hiermee in laminaire wind zelfs in de meest diepe hoek heel onwaarschijnlijk, bij turbulente wind is de kans ook beduidende kleiner dan bij een “normale” paraglider (maar nooit 0!).
Het Reflex profiel is essentieel voor het controleren en de-poweren van jouw Moustache.
Door het dynamische verhoudingstrucje van de katrollen in het flare systeem komt het Reflex profiel van de Moustache maximaal tot leven.
En andersom zorgt het Reflex profiel ervoor dat jij overal in dat ongelofelijke vliegbereik veiliger kunt vliegen!.
Verschillende paragliders, manieren van vliegen en systemen.
Be careful what you wish for…
Je stapt met dit artikel een hele nieuwe wereld binnen, een wereld waarin jij straks misschien wel wil leren vliegen!
Niet heel hoog springen, maar écht vliegen, in sommige vormen gemakkelijk uren achter elkaar en allemaal zonder motor.
In het paragliden zijn er, net als in het kiten, allerlei toffe disciplines.
De Flare Moustache is natuurlijk de ultieme paraglider voor het soaren, maar biedt daarnaast door zijn nauwkeurige controle over je hoogte ook unieke nieuwe mogelijkheden voor het speedflyen en speedriden.
Dit zijn gelijk ook de snelste varianten in het paragliden waarbij je met hele hoge snelheid relatief dicht bij de grond van de top van een berg naar een landing in het dal vliegt.
- Speedflyen is starten/landen op je schoenen
- Speedriden is op ski’s, waarbij het de uitdaging is om in je run vliegen en skiën te combineren.
Snelheden boven de 100km/u zijn niet moeilijk om te halen en de juiste inschattingen maken is daarom letterlijk van levensbelang.
Voor deze extreme disciplines in de bergen is het wel noodzakelijk (en verstandig!) om eerlijk naar jezelf te zijn over je ervaring, skills en beschikbare tijd voordat je lessen gaat boeken.
De Flare Moustache is voor kiters de ideale brug tussen kitesurfen en paragliden en met de opgedane soarervaring een hele fijne springplank naar een bergcursus!
Maar: soarervaring (met Moustache of ander scherm) is absoluut geen vervanging van een cursus en een brevet voor het vliegen in de bergen.
Vertel me meer over die andere disciplines!
Altijd bij het begin beginnen: de basis van het paragliden ligt in de bergen, ruim 40 jaar geleden.
Toen de schermen niet meer waren dan een soort-van-bestuurbare parachutes waren er al maffe/dappere Fransen te vinden die daarmee van de top naar het dal vlogen.
Bij het aerodynamischer worden van de schermen ontstond de mogelijkheid verder te vliegen en daarmee thermiek (bellen/kolommen van opstijgende warme lucht) te gebruiken om langer te blijven vliegen, dit was de geboorte van het moderne paragliden.
De schermen werden steeds aerodynamischer en het lukte piloten steeds beter om urenlang van warme bel naar warme bel te vliegen.
Tegenwoordig zijn er wedstrijden waarbij honderden kilometers per dag worden afgelegd op basis van dit principe!
Het wereldrecord afstand staat momenteel op naam van Sébastien Kayrouz met 612 km.
Hoog gaat het ook: in de alpen is het vliegen op 1500 - 3000 meter voor veel piloten geen uitzondering, maar Antoine Girard heeft in de Himalaya de 8407m hoog even “aangetikt” voor het wereldrecord.
De recreatieve thermiekpiloten vliegen voor het fantastische gevoel, het onwerkelijk mooie uitzicht over de bergen en het constant schaken met de elementen; zorgen dat je zo lang mogelijk kunt vliegen door goed te kijken, voelen en slimme keuzes te maken.
In thermiek vliegen met de Moustache wordt door Flare actief afgeraden.
Dit heeft als belangrijke reden dat de Moustache op een a-typische manier moet worden behandeld bij een collapse en dat door het grote bereik in angle of attack het gevolg van een collapse uitvergroot wordt.
Omdat dit bij het thermiekvliegen geen uitzondering is zorgt de combinatie van factoren voor een potentieel erg gevaarlijke cocktail, wij gebruiken zelf naast de Moustache een reguliere paraglider voor het vliegen in de bergen/ thermische condities
En hoe kom je dan die berg op?
Natuurlijk kun je met de auto naar de startplek rijden, maar het is natuurlijk sportiever om de berg eerst te beklimmen.
Je hebt je scherm, helm, lunch/water en harnas op je rug, zodat je na een lange klim jezelf kunt trakteren op een vlucht naar het dal. Hike and Fly!
Heb je geluk dan kun je met thermiek nog wat langer blijven hangen, maar na al die inspanning is de vlucht naar beneden natuurlijk al een ultieme beloning.
Mag het wel wat radicaler?
Dan hebben we Acro in de aanbieding:
Zeer gevoelige schermen met een set extra lange bridlelijnen zorgen ervoor dat je allerlei radicale tricks kunt uitvoeren op grote hoogte.
Dit is geen instapdiscipline en dit zijn geen schermen voor beginners, een klein beetje input zorgt er gelijk voor dat het scherm gaat spinnen en tollen als een propellertje.
Maar acropiloten zijn juist constant op zoek naar manieren om hun scherm op ongewone manieren te laten vliegen om zo de meest bizarre tricks en combo’s te doen.
Door het pendulum effect van de lange bridle is het zelfs mogelijk om (meerdere keren) volledig over je scherm heen te vliegen in de meest bekende extreme trick in het paragliden: de infinity tumble
Het is niet voor niks dat acropiloten vaak met 2 of 3 reserveparachutes in hun harnas vliegen. ;)
Ben jij van het type: gang is alles!?
Dan zijn Speedflyen of Speedriden dé disciplines voor jou.
Beide varianten lijken erg op elkaar: je neemt een (veel) kleiner scherm dat specifiek is ontwikkeld om controle te geven op hoge snelheid en je vliegt zo dicht als je kunt (en durft) over het steile terrein, door canyons of (buiten het skiseizoen) over verlaten ski-pistes.
Het doel is niet om zo lang mogelijk in de lucht te blijven, maar juist om met hoge snelheid, steil naar beneden te vlammen en binnen enkele minuten minuten op de landingsplek te landen waar je inpakt voor de volgende vlucht.
Adrenaline, endorfine, dopamine en een stevige dosis hyperfocus, toewijding en zelfkennis; dit zijn geen disciplines die je “er een beetje bij doet”.
Als je veel vluchten maakt en je ervaring uit het soaren meeneemt liggen uiteindelijk de extreme en technische lijnen (vliegroutes) en tricks zoals barrel rolls binnen de mogelijkheden.
Voor het speedflyen moet je zelf rennen, bij de start én de landing! Tijdens het vliegen is je snelheid zo hoog dat je, logisch, de hele vlucht vliegt (in tegenstelling tot speedriden).
Omdat thermiek een groot gevaar oplevert (een frontal collapse op hoge snelheid dicht bij de grond = serieus ongeluk) kun je alleen speedflyen als er geen thermische activiteit is.
Dit houdt in de praktijk in dat speedflyen met name in de vroege lente en herfst gedaan wordt, als de temperatuurverschillen nog klein zijn. Ook kun je bijvoorbeeld vroeg op staan om de eerste vlucht van de dag vlak na zonsopgang te pakken.
Bij het speedriden gebruik je ski’s voor de start en landing.
Hierdoor worden, als je kunt skiën natuurlijk, de start en landing veel makkelijker, de meeste mensen kunnen namelijk beduidend harder skiën dan dat ze kunnen rennen.
Omdat je daardoor met nóg kleinere schermen kunt starten kun je ook “op de sneeuw” blijven.
Je wisselt als het ware skiën en vliegen af tijdens je vlucht. De ene piloot kiest ervoor meer te skiën en alleen de echt onmogelijke stukken te vliegen, de ander geniet van de extreme mogelijkheden en snelheid van zo’n klein scherm.
Voor het speedflyen worden zowel mini wings als speed wings gebruikt.
Het verschil is dat mini wings eigenlijk kleine paragliders zijn die door hun kleine maat sneller zijn, maar ook relatief ver kunnen vliegen omdat ze “goed door de lucht snijden.”
Dit maakt ze meer geschikt om ook mee te soaren.
Ze hebben vaak een hogere AR, meer cellen en een dunner profiel waardoor ze aerodynamisch efficiënt vliegen maar ook gevoeliger zijn voor stall en collapses.
Speed wings zijn echt specifiek gemaakt om gecontroleerd hard te gaan. Efficiënt en ver vliegen zijn ondergeschikt.
Ze hebben een lage AR, dikkere en minder cellen, zijn bij de start snel met lucht gevuld en hebben een heel stabiel profiel, ideaal voor het betere gooi- en smijtwerk.
De Moustache is niet speciaal ontwikkeld voor het speedflyen en -riden, maar door de mogelijkheid om heel nauwkeurig de vlieghoek te bepalen heeft de Moustache stiekem ook de speedfly/-ride wereld op z’n kop gezet.
Het Reflex profiel maakt de Moustache stabieler dan de mini wings, maar door z’n efficiënte profiel en relatief hoge glijgetal (verhouding: hoe ver kom je per gedaalde meter) zijn vlieglijnen die vroeger onmogelijk leken ineens vliegbaar. Met het Flare systeem kun je over de minder steile stukken en obstakels in je vlieglijn “hoppen”. Deze mate van controle is het beste te omschrijven als: real life Mario Kart.
De Flare Moustache is voor kiters de ideale brug tussen kitesurfen en paragliden en is met de opgedane soarervaring een hele fijne springplank naar een bergcursus!
Maar: soarervaring (met Moustache of ander scherm) is absoluut geen vervanging van een cursus en een brevet voor het vliegen in de bergen.
Je ziet ze weleens: snowkiters die met hun kite de berg op skiën of boarden om vervolgens honderden meters naar beneden te vliegen.
Vet om te zien natuurlijk, maar met een kite, normale lijnen/bar en kitesurftrapeze simpelweg levensgevaarlijk.
Het materiaal is er niet voor ontworpen en niet op getest.
Als er iets faalt op die hoogtes val je een rolstoel tegemoet (als je een beetje mazzel hebt).
De Moustache is er wél voor ontworpen!
Omdat je de wind gebruikt die tegen de berg op waait is het feitelijk soaren, met als toffe extra dat je de Moustache het sleepwerk kunt laten doen!
Dat maakt dat je op een fantastische manier het vliegen kunt combineren met skiën. (Boarden werkt niet echt lekker omdat je gedraaid staat).
Je kunt blijven vliegen, zoals bij de duinen, maar je kunt ook naar het dal vliegen om vervolgens weer naar boven te kiten.
Het verschil in windkracht in het dal en bovenop de berg kun je met de Flare Moustache opvangen door z’n de-power, dat maakt in de praktijk hét grote verschil met een normale paraglider!
Soaren: Verschillen tussen de spots, laag duin, hoog duin, kleine spot, grote spot, etc.
Wind die van zee komt kan niet dóór het zand en moet dus de duinen over, hierdoor wordt deze omhoog geduwd.
Je kunt het je goed visualiseren als je de duinen ziet als een motorcross ramp met de wind als motorcrosser die met snelheid de ramp op scheurt en airborne gaat.
Des te steiler, hoger, maar ook mooier van vorm de duin is, des te beter en gecontroleerder wordt de motorcrosser de lucht in geschoten.
De wind wordt zo constant omhoog geduwd en jij vliegt op die “omhoog-wind”.
Het is echt een samenspel van elementen (vorm, hoogte, steilheid, windkracht en weerverschillen)
Je zult in de praktijk merken dat er heel veel smaakjes ontstaan door al die kleine verschillen tussen de duinen, maar ook tussen de ene dag en de andere dag of gedurende de dag!
De baan waarin de wind omhoog geduwd wordt noemen we in het soaren de liftband (die groene zone in de illustratie).
Zolang je met de juiste wind in die baan blijft kun je urenlang aan stuk blijven vliegen.
De vorm maar ook de ligging van de duinen is wel erg bepalend of er te vliegen is.
Wil je vaak vliegen dan zul je zo nu en dan moeten rijden naar een andere spot dan de dichtstbijzijnde!
Omdat je in principe altijd boven of voor het hoogste punt van de duin vliegt kun je alleen parallel aan de duinen vliegen.
Bij lange duinenrijen is dat soms wel tientallen kilometers: tussen Langevelderslag en Zandvoort bijvoorbeeld, of Wijk aan zee en Egmond.
Natuurlijk kun je ook wel een stukje verder van de duin boven het strand, of bij hoog water zelfs een beetje boven de branding vliegen, maar je zult merken dat de lift stopt en je dus weer terug moet naar de liftband om niet teveel hoogte te verliezen.
Hierbij is het dus prettig dat de duinenrij niet alleen steil, maar ook lang en gelijkmatig is. Als er grote onderbrekingen of slechte stukken in de duinen zitten dan heb je maar een heel beperkt vlieggebied.
In je eentje hoeft dat nog niet zo heel erg te zijn, maar met een paar anderen wordt het al snel vol in de lucht.
Ook is het natuurlijk veel toffer om kilometers lang te kunnen vliegen en niet om de paar honderd meter te hoeven omkeren.
In Nederland zijn er meerdere plekken waar het zeer goed vliegen is: de duinen bij Langevelderslag, Wijk aan zee en Zoutelande zijn absolute hotspots.
Deze duinen zijn over een grote afstand hoog, steil en gelijkmatig, je hebt daardoor goede en voorspelbare lift waardoor het lekker vliegen is.
Er zijn ook genoeg plekken waar de duinen wel hoog genoeg zijn, maar het resultaat toch slecht is omdat er lagere duinen voor staan (zogenaamde voorduintjes).
De wind wordt door deze voorduintjes minder effectief omhoog geduwd waardoor het voor een merkbaar minder sterke opwaartse wind zorgt.
Ook de hoek waarin de wind tegen de duin waait maakt verschil, precies recht geeft de beste, sterkste en makkelijkste liftband.
Bijkomend voordeel is dat links en rechts vliegen even snel gaat, je wordt dus niet verrast door een hele hoge snelheid “downwind”.
Toch is het lang niet altijd perfect, soms zit er een beetje hoek in wat soarpiloten “cross” noemen.
Gelukkig zit je dan met de Moustache goed. Bij normale paragliders kan een hoek van 20/30º cross al voldoende zijn om richting “upwind” tot stilstand te komen.Je kunt dan wel heel hard met de wind mee, maar als je je na een flink wat kilometers plankgas omdraait hang je stil en kom je niet meer terug.
Omdat je met de Moustache tegen de wind in gebruik kunt maken van zijn snelheid en met de wind mee van z’n glijhoek heb je meer range.
Als beginner is 20/25º goed te doen en als je je Moustache na veel vliegen goed kent kun je dit gaan uitbreiden richting de 45º.
Doe dit binnen je niveau en comfortzone, want des te meer cross des te smaller de liftband en hoger je downwindsnelheid!
Risico’s
What goes up must come down!
Vliegen is fantastisch en soaren boven de duinen een van de veiligere vormen van paragliden maar daarmee niet zonder (serieus) gevaar.
Veiligheid is maar voor een relatief klein gedeelte op te lossen met het materiaal en de meerderheid van ongelukken zijn vaak te herleiden naar een fout van de piloot.
Het zijn jouw kennis, keuzes en inschattingsvermogen maar ook ervaring(en), attitude en vaardigheden waarin jij hét verschil kunt maken tussen levensgevaarlijk en niet onveiliger dan fietsen door Amsterdam.
In tegenstelling tot kitesurfen is leren vliegen voor een groot deel begrijpen hoe het zit.
Dat jij als kiter vliegen met de Moustache snel onder de knie hebt is iets dat je moet beschouwen als een risico.
Kiters zijn gewend dat je op het water impulsief allerlei nieuwe dingen kunt proberen omdat water je val breekt, vallen is onderdeel van de sport.
In het vliegen kun je je dat niet permitteren, ook niet een klein beetje.
In de theorielessen, maar ook in de praktijklessen gaan we daarom uitgebreid in op alle aspecten die jouw beslissingen beïnvloeden..
Analyseren en evalueren zijn belangrijke onderdelen van veilig vliegen en beter worden.
In het paragliden ben je constant een beetje vooruit aan het denken om risicovolle situaties voor te zijn, dat kan alleen als je de theorie begrijpt!
Ook zorgt die kennis ervoor dat je situaties die anderen hebben meegemaakt beter begrijpt en toe kan passen.
Door nieuwsgierig te zijn en blijven kun je je kennis steeds verder uitbreiden, des te meer je leert des te beter je beslissingen worden.
Zo is vragen stellen en tijd nemen om je kennis te delen een waardevol gebruik in het paragliden.
Tijdens onze theorieles leer je ook een boel, kom langs!
Paragliden doe je in je comfortzone, het is erg onverstandig om die te pushen.
Door uren (en uren en uren) te maken groeit je comfortzone vanzelf én op een veilige manier.
Geniet van het leerproces en elke vlucht, ook zonder de randjes op te zoeken is het fantastisch!
Veel, vaak en lang vliegen en alle momenten tussendoor vullen met ground handeling van je scherm zijn de enige manier om aan een stabiele ervaringsbasis te werken.
Elke shortcut die je jezelf wijsmaakt komt je een keer genadeloos onderuit halen.
Het is geen wedstrijd, er is niets te winnen maar wel een heleboel te verliezen als je te snel wil gaan.
Tijdens elke vlucht doe je kleine en soms ook grote ervaringen op, allemaal kleine puzzelstukjes die je een betere piloot maken.
Ervaring zit niet in een YouTube filmpje, boek of Insta Story. (Ervaringen en kennis van anderen wel!).
Een wezenlijk verschil met kiten is dat je, eenmaal in de lucht, onderdeel bent van de lucht (en dus het weer).
Uiteraard hou je als kiter ook het weer in de gaten tijdens je sessie, maar wij zien dat zelfs met heftige buien in aantocht veel kiters door blijven gaan en zich in het water schrap zetten als het los gaat.
Dat gaat niet altijd goed en soms vraag je je af wat iedereen bezielt maar verrassend genoeg is het maar zelden echt mis en blijft het meestal bij een paar tea-baggers en een paar getrokken quickreleases.
Tijdens het soaren in de lucht kun je je nergens tegen schrap zetten en al helemaal niet even je quickrelease trekken.
Met bovenstaande voorbeeld willen we aangeven: vliegen is heel anders.
Om veilig te vliegen ben je constant inschattingen aan het maken om je keuzes op te baseren.
Een betere inschatting = een betere keuze = betere uitkomst.
En wie kun je daarvoor altijd bellen? Precies, side-kicks Kennis en Ervaring.
Jij bent zelf je grootste risico, jouw houding definieert je keuzes.
In het paragliden is het daarom een eeuwigdurende en confronterende oefening om je bewust te blijven van je ego (en al z’n vieze trucjes).
Als je bescheiden, leergierig en kritisch op jezelf blijft ga je enorm veel mooie veilige vluchten maken,
maar als het allemaal lekker gaat is het verleidelijk om te gaan geloven dat natuurkunde op jou geen grip meer heeft, vooral als de vlieguren zich opstapelen.
Juist omdat de Moustache jou zoveel controle geeft is een goed functioneringsgesprek met jezelf op z’n tijd sterk aan te raden..
Natuurlijk heb je Acro (zie hierboven), maar voor de meesten gaat paragliden veel minder over tricks dan met kitesurfen.
Dat wil echter niet zeggen dat je als je in de lucht hangt het alleen nog maar een kwestie is van touwtje trekken voor links en rechts.
Door via de reactie van je scherm de verstoringen in de lucht aan te voelen kun je je scherm met contra input controleren, dit wordt “actief vliegen” genoemd.
Met het Flare-systeem staat er altijd een beetje kracht op je armen en ben jij als Moustache-piloot altijd actief aan het vliegen, dat maakt de Moustache zo’n leuk en dynamisch scherm.
Je gaat bijvoorbeeld steeds beter voelen waar de lift het sterkste is, welke turbulentie je aandacht nodig heeft en op welk punt je het scherm moet positioneren voor de perfecte bocht op een dag met weinig wind.
Steeds efficiënter, veiliger en vloeiender vliegen is verslavender dan je denkt!
Wat heb ik nog meer nodig aan materiaal, skills en mindset?
Materiaal
“The aircraft in a backpack” wordt paragliden ook wel genoemd, paragliden is sport die in principe past in een tas zo groot als een kitebag!
Voor het soaren/ flaren is het opvallend overzichtelijk: Moustache+tas, harnas, helm en evt. een windmeter.
Je parkeert je auto of fiets, loopt naar de startplek, je rolt uit, checkt, zet je scherm op en met een beetje oefening ben je na 10 minuten aan het vliegen!
Flare heeft met de Flare Contour een harnas ontwikkeld specifiek voor bij de Moustache, hij is licht en heeft een opblaasbare airbag voor bescherming van je rug/stuitje.
Omdat de ondersteuning van de benen via “split-leg” gaat is het heel makkelijk om de Moustache aan te voelen en met weightshift nauwkeurig te sturen (dit vind de Moustache heel fijn!)
Ook zit er een klein rugtasje ingebouwd waar je de tas van de Moustache kunt opbergen tijdens het vliegen.
Omdat de Moustache geen speed-systeem heeft dat je met je benen aanstuurt heeft de Contour geen katrollen, je kunt dit harnas daarom niet volledig gebruiken met een paraglider mét speed systeem.
Een windmeter? Hoezo? Met kiten schat ik het altijd gewoon goed.
Klopt, maar met name op spots die hoger zijn (Zoutelande bijv.) of heel anders van vorm (kliffen in het buitenland) geeft het je heel veel zekerheid als je de windkracht op de startplek kunt meten.
Je zal niet de eerste zijn die beneden op het strand een verkeerde inschatting maakt waardoor het op (of vlak achter) de startplek of in de lucht lelijker wordt dan je zou willen.
Skills en mindset
Om te leren vliegen met de Moustache is kitesurfervaring niet nodig, maar wel heel prettig!
Omdat de Moustache is ontwikkeld met technieken uit (foil)kites voelt de Moustache voor kiters heel vertrouwd en heb je als kiter maar een paar lessen nodig.
Ook is de omgeving bekend, als kiter kom je al vaak op het strand en alle windrichtingen en weersomstandigheden zijn herkenbaar, dus kun je al snel goede inschattingen maken.
Zoals in het onderwerp hierboven beschreven is vooral mindset een onderdeel waar je als kiter in het soaren voor moet oppassen.
Voor veilig vliegen in de bergen moet je nog wel wat extra dingen in die tas proppen zoals bijv. een reserveparachute, donsjas, hoogtemeter, navigatiemiddelen, wellicht een plaszak/plascondoom, eten en water.
Verder zijn stevige hoge schoenen prettig (maar die heb je natuurlijk al aan), een lange broek voor het helmgras en een zonnebril.
In het bergvliegen zie je vaak dat piloten kiezen voor lange mouwen en (dunne) handschoenen (ook als het warm is) omdat de bridlelijnen bij een bergstart of het herstellen van een collapse venijnig kunnen snijden.
In het soaren is het daarom ook een overweging om mét die 2 te gaan soaren/ flaren, maar omdat we in het soaren op een andere manier starten en je bij de Moustache je polsen al in de loops hebt is er een kleinere kans op lijnen over je onderarmen bijv, waardoor het niet gezien wordt als een echte must.
Voor wat betreft mindset: dit is een belangrijk en interactief onderdeel van onze theorielessen en die lessen zijn ook te boeken als je al vliegt maar graag meer over dit onderwerp wil leren!
Kan ik dit ook? Waar leer ik het? Wat kost het? Hoe lang doe ik daarover?
Jij kunt dit zeker!
Als kiter leer je het snel en vlieg je snel met zelfvertrouwen, dat gaat je helpen in alle stappen die je in deze fantastische sport gaat maken.
Goed (en lekker) vliegen is regelmatig gaan, voor Nederlanders is bergvliegen daarom niet zo makkelijk vol te houden maar soaren/ flaren kan het hele jaar door in Nederland!
Als je het er in je hoofd al een paar keer met jezelf over hebt gehad en je bent nog steeds enthousiast (of steeds enthousiaster geworden) dan ben je er in principe klaar voor.
En het allermooiste, je kunt het bij ons leren!
De cursus bestaat uit 3 lessen praktijklessen en 2 theorielessen + examen
€ 900,-
De losse lessen en cursusprijs zijn altijd dezelfde prijs, of je nou stapelt of in 1x alles betaalt
Zo kun je stap voor stap verkennen of dit wat voor je is.
Ben je kiter? Dan is onze ervaring dat 3 praktijklessen en 2 theorielessen voldoende is.*
Ben je geen kitesurfer? Dan heb je waarschijnlijk 1, soms 2 extra praktijklessen nodig.*
Na afronden van de cursus kun je met een unieke aanschafcode een Moustache + harnas kopen op de website van Flare.
*Voor het aanschaffen van een Moustache is het noodzakelijk om de cursus volledig af te ronden, mogelijk is er een extra les nodig.
De instructeur is hierin de eindbeslisser.
Tijdens de cursus geven we je uitgebreid inzicht in je voortgang en prognose.
LET OP: Wij zijn geen direct verkooppunt van FLARE. Enkel en alleen een test & support center!
Product bestellen = Daan@versusshop.nl mailen
Daan neemt contact met je op en we bespreken je niveau.
Er zijn vervolgens een aantal opties:
1. Je niveau is goed en je weet al zeker dat je een Moustache wil en welke --> Indien wij dit ook zo zien kun je van Daan een unieke kortingscode verwachten.*
2. Je niveau is goed maar je wil graag eerst proberen --> dan kun je met Daan of iemand anders van het NL Flare team een afspraak maken voor een uitgebreide demo met ons demomateriaal.*
We hebben een Whatsappgroep voor iedereen in NL waar je met de teampilots een afspraak kunt maken.
3. Je niveau is niet afdoende/ jij of wij twijfelen daar aan: Je kunt net als de optie hierboven een afspraak maken met Daan of een teampilot, zij beslissen tijdens de demo op de grond of de demo door gaat of dat het volgen van een of meerdere lessen vereist is voordat de demo of aanschaf kan worden afgerond.*
4. Je weet dat je nog geen of weinig ervaring hebt en wil zelf graag les volgen; hierboven staat de lesinformatie.
Je bent er klaar voor, wij vinden dat ook en je kunt je pinpas niet langer in bedwang houden:
Je gaat naar de site van FLARE, gooit de afgesproken maat in je winkelmandje en vult de unieke kortingscode van ons in.
Je ziet pro-partner DaanGroot staan en je krijgt 5% korting op je hele winkelmand.
Flare weet bij welk Pro-center deze klant hoort en zal de Moustache naar je opsturen.
*Wij verstrekken geen aankoopcodes aan klanten zonder noemenswaardige vliegervaring.
Hierover wordt niet gediscussieerd.